Tiyatro - Oscar - İzledim ve Çok Sevdim

Kırmızı renkli bir yumak düşünün, sanki yaramaz bir kedi gelmiş de yumağı çekip çekip birbirine dolamış gibi. Sonra yeşil renkli yumak, sonra mavi renkli yumak, sonra sarı renkli yumak! Hepsi birbirine dolanmış, ortada rengarenk çözülecek düğümler… Ama renkler o kadar sıcak ve güzel ki, insan bu düğümlerden hiç sıkılmıyor. Sonra olaylar birbirini kovalıyor kovalıyor, en sonunda bir de bakıyorsunuz ki bütün düğümler çözülmüş; herkes mutlu, varsa kedi de mutlu, yüzümüzde kocaman bir gülümseme…İşte 2024’de izlediğim ilk tiyatro Oscar böyle bir oyundu.

İki saatin nasıl geçtiğini anlamadık, çok güldük, çok alkışladık, bütün salon olarak yüzümüzde mutluluk izleri ile ayrıldık oyundan. Bu tür oyunlara Vodvil deniyor, diğer adı Entrika Komedisi. Dolantı Komedisi diye de çevirmişler ama ben en çok Vodvil demeyi seviyorum. Çapraşık, iç içe geçmiş dolantıların komedisi diye tanımlanıyor. Odak noktası kişiler değil olaylar, kişilerin çevirdikleri dolaplar.  Dedim ya, renkli yumaklar işte… Yanlış anlamalar, yanılmalar, bir noktada durumun arapsaçına dönmesi ve nihayetinde mutlu son. Bu tür oyunlarda yazarın kurguda usta olması lazım bence. Yeri gelmişken yazar Claude Magnier'e alkışlarımı gönderiyorum. 

 Dün hava da yazdan kalma gibiydi. Gazhane’ye giderken en ince montumun içine sadece tişört giymiştim. Bugünse yağmurlu bir İstanbul Pazar gününden yazıyorum bunları. Demem o ki; Oscar’ın renkli mutluluğu dün adeta tüm güne yansımıştı. Boşuna dememişler “tiyatro iyileştirir” diye! Gerçekten de nasıl güzel geliyor ruha. Sinemanın yeri başka evet ama tiyatronun yeri bambaşka

Fransız Yazar Claude Magnier oyunu 1969 yılında yazmış. İlk kez 1980-81 sezonunda Şehir Tiyatroları’nda sergilendiğinde başrol Mösyö Bernard’ı Cilalı İbo olarak hafızalara kazınan Feridun Karakaya oynamış. O’nun anısına bu sefer başrolü oğlu Cem Karakaya oynuyordu. Dekor içinde Feridun Karakaya’nın büyük bir fotoğrafının yer alması çok ince bir düşünceydi.

Oscar oyunu aslında tam anlamıyla çalan zil ve karışan bavulların hikayesi. Zengin bir fabrikatör var. Adı Bertrand Barnier. Paragöz ve kendini kurnaz sanıyor, başına neler geleceğinden haberi yok. Karısı Madam Barnier sanki başka dünyada yaşıyor gibi; gamsız kedersiz, her fırsatta dans eden biri. Tek derdi kızını evlendirmek. Kızları Colette’nin tek istediği şey ise evlenip aileden kurtulmak. Biraz saf da denilebilir, her gördüğü erkeğe evlenmek için şirin şirin yakınlaşıyor. Güzel denemez ama çok da tatlı. Bu tür oyunların olmazsa olmazı hani nasıl derler ya içi kıpır kıpır, her şeye maydanoz hizmetçinin adı Bernadette. İkinci başrol diyebileceğimiz Christian Martin, Mösyö Barnier’in fabrikasında muhasebeci, eli yüzü oynayan cinsten. Oyunun adı Oscar ama Oscar’ı oyunda çok az görüyoruz. Mösyö Barnier’in şoförüymüş, ama neler olmuş neler. Jacquelin var, O’nun durumu biraz karışık. Üçgen vücutlu masör var bir de. Toplam 12 kişi var oyunda.

Bundan sonrası Spoiler içerebilir. Sonradan vay senin yüzünden oyunun sürprizi kaçtı falan demeyin diye uyarıyorum. Oyunu izleyecekseniz lütfen devamını okumayınız efendim. Mersi…

Bir gün zilin çalmasıyla olaylar başlıyor. Gelen kişi Muhasebeci Christian Martin. Mösyö Barnier’e artık Ticaret Müdürü olmak istediğini ve 37.000 Frank olan maaşının 300.000 Frank’a çıkmasını istediğini söylüyor. Tabii ki Mösyö Barnier kriz geçiriyor. Aslında Christian Martin’in amacı, Mösyö Barnier’in kızı Colette ile evlenmek.  Ama O’nun Colette sandığı kişi aslında Jacqueline. Kendini Mösyö Barnier’in kızı diye tanıtmış. Bundan Christian Martin’in haberi yok. Evin kızı Colette ise aslında Oscar’a aşık. Oscar’ı Mösyö Barnier kovmuş, O da askere gitmiş. Hizmetçi Bernadette Colette’ye akıl veriyor, “hamileyim dersen baban senin Oscar’la evlenmene izin verir!” Bunun üzerine her şey karışıyor.

Christian Martin, muhasebeci olduğu için fabrikada kaçırılan vergileri falan biliyor. Bir de patronunu 40 milyon Frank dolandırmış. Bu Frankları bir bavulda mücevher olarak saklıyor.  Bavulu verme karşılığında Mösyö Barnier’den kızı ile evlenme sözü alıyor. Mösyö Barnier ise bavulu alacak, kendi kızı olmayan Jacqueline'yi verecek hesapta. Bu arada sürekli zil çalıyor, birileri geliyor birileri gidiyor, olaylar gelişiyor. Hizmetçinin iç çamaşır dolu bavulu, içinde mücevher olan bavul ve ayrıca 40 milyon Frank olan başka bavul sürekli birilerinin eline geçiyor. Colette Oscar’a tam kavuşacakken yine bir şeyler oluyor. Tam her şey çözüldü derken yine bir şeyler oluyor ve finalde başka bir sürpriz ortaya çıkıyor, O’nu da söylemeyeyim artık.

Sahne aşırı dinamik, oyuncular müthiş. Önden izlemeyeceksem almam bilet tiyatrodan, haklıyım. Çünkü Christian Martin rolündeki Çağrı Büyüksayar’ın dudaklarını titreterek üzülmesi, Cem Karakaya’nın müthiş, altını çizerek bir daha söylüyorum müthiş mimikleri tam bir seyir keyfi yaratıyor. Colette’nin babasını ikna etmek için yalandan ağlamaları, Bayan Barnier’in şarkıları, hepsi müthiş ve çok keyifli.

Yönetmen Ersin Umulu’nun da söylediği gibi gülmeye, umuda ve sevgiye ihtiyacımız var.  Ne diyor:

GÜLMEK UMUTTUR… GÜLELİM DÜNYA GÜLSÜN…

Ve her zamanki sloganı hatırlatıyor ve iyi pazarlar diliyor ve gülümseyerek gidiyorum:

#tiyatroiyidir

 #tiyatroiyileştirir