Kşinev Gezi Hikâyem #6 – İkinci Gün, Müzeye Giremeyiş ve Parklar

Bugün günlerden 11 Ekim ve gezinin ikinci gününe ancak gelebildik.

Güne Başlayış

Ayak bileğimin sızısı ile uyanıyorum. Ağrı kesici merhemler bana mısın demiyor, üzerine basmak neredeyse imkânsız gibi. Eft yapıyorum el yordamıyla, ne olur diyorum, canım ayak bileğim diyorum, ne olur bugün de beni taşı… Yeni bir ülkeye gelmişken, biraz etrafı görmeme izin ver lütfen…

Şahane ev kahvaltısından sonra vakit biraz öğleni geçerken evden çıkıyoruz. Bilek bandajı takıyorum, neyse ki yanımda getirmiştim. Çantamda ağrı kesici merhem de var; çok sızlarsa süreceğim, yapacak bir şey yok artık; dayanabildiğim kadar… Tişört giyiyorum ama belime de ince montumu bağlamayı ihmal etmiyorum, ne olur ne olmaz.  Hava gerçekten harika. Yılın son sıcakları muhtemelen. Ağaç altları gölgeli, güneş gören yerler yaz gibi. Şehirde neredeyse insandan çok ağaç olduğu için dengeler mükemmel.

Müzeye Giremeyiş

Bugün hedefimiz Ulusal Tarih Müzesi’ne gitmek. Yine yolumuz Central Park’tan geçiyor. Kısa bir yürüyüşten sonra müzeye geliyoruz. Geniş merdivenlerle çıkılan büyük bir bina ve bahçesi de var. Dış kapıdan girişte, merdivenlerin başlangıcında yavrularını emziren bir kurt heykeli karşılıyor bizleri. Bizim “kurt partisi” buna ne der bilmiyorum. Destanlar ortak mı yoksa, hiçbir fikrim yok.

Bina gerçekten de heybetli. Önümüzdeki merdivenlerin tam da yarısını çıkmışken, müze bekçisi olduğunu tahmin ettiğim yaşlı adam “müze kapalı” anlamına gelecek şekilde kollarını çapraz yapıyor, muhtemelen Rumence bir şeyler söylüyor. İngilizce “Ne zaman açılacak?” diyoruz, anlamıyor. Yine bir şeyler anlatıyor kendi dilinde. Haydaaa! Sonra kapının camına asılmış yazıyı gösteriyor. Yazı da Rumence. İnternet de yok ki nasıl çevirelim şimdi? Wifi’ye bakıyorum bir umut. Evet müzenin internetine bağlanabiliyoruz, şifre falan istemiyor. Google Translate sağ olsun, fotoğrafını çektiğim yazıyı hemen çeviriyor.

“10 Ekim’de müzeye yapılan bomba ihbarı nedeniyle müzemiz 11.10.2024 tarihinde hizmet veremeyecektir. “

Peki yarın açık olacak mı?

Google Translate’e bunu yazıp gösteriyoruz yaşlı bekçiye, anladığı için seviniyor. “Evet” anlamına gelen hareketler yapıyor. Bir turist daha var, O da bizim gibi yazıp gösteriyor muhtemelen benzer soruyu.

Adam konuşamadığı için çok rahatsız olmuş demek ki, içeriden rehber olduğunu tahmin ettiğim birini çağırıyor. O kişi de bizlere Google Translate’ten öğrendiklerimizi tekrar ediyor. Tam dönecekken bu sefer müze müdürü olduğunu tahmin ettiğim, daha prezantabl, daha akıcı konuşan başka biri geliyor yanımıza ve dün bir bomba ihbarı olduğunu, aslında yapılan kontrollerde bir şey çıkmadığını ama prosedür gereği 24 saat hizmet veremeyeceklerini çok nazikçe ve güler yüzle anlatıyor. Ülkede gördüğüm en kibar kişi bu beyefendi olabilir… 

Cumartesi gezebilirmişiz müzeyi.

20 Ekim’de Moldova’da Avrupa Birliği’ne giriş için referandum ve aynı zamanda başkanlık seçimleri var. Buna engel olmak isteyen Rus yanlılarının provokasyonu olabilirmiş bu bomba ihbarı. Sonradan okuduğuma göre aynı gün bir üniversiteye de bomba ihbarı yapılmış.

Her şeyde bir hayır var diyorum, dün yakınından geçip vazgeçmiştik müzeye girmekten. Ya biz müzedeyken bomba ihbarına denk gelseydik! Ne panik olurduk kim bilir, anlamazdık belki de olan biteni… Şanslıyız demek ki…

Valea Morilor Parkı, 218 Basamak ve Küçük Prens

Madem müzeye giremedik, o zaman adına benim “Göllü Park” dediğim Valea Morilor Parkı’na gitmeye karar veriyoruz. Hazır hava da güzelken, ülkede görülmesi gereken önemli bir yere de gitmiş oluruz. Zaten meteorolojiye göre kalan iki günümüzün serin ve bulutlu, belki de yağmurlu geçeceğini biliyoruz.

Dinlene dinlene yürüyoruz parka doğru. Bileğim mi? Evet zorluyor, ama dayanmaya çalışıyorum. Ağrı eşiğim çok yüksek, farkındayım…

Geçtiğimiz yollar yine muhteşem. Devasa ağaçlar, şahane binalar… Şehrin her yeri mi böyle acaba? Sanki binaların arasına ağaç dikmemişler de ağaçların arasına bina yerleştirmişler gibi. Nihayet devasa bir binanın kenarından parka giriyoruz.

Ve evet bingo! Parka ve daha doğrusu göl kenarına inmek için bizi 218 adet basamak bekliyor!

Önce duraksıyorum, gözüm yemiyor. Ama bakıyorum merdivenler dik değil, basamaklar yirmişerli gruplanmış, arada dinlenecek geniş mesafeler de var. Üstelik aşağıda bizi nefis bir göl ve ormanımsı park bizi bekliyor.

İniyorum evet, kendime meydan okuyor ve başarıyorum!

Valea Morilor Parkı Tarihi

Yine komünizm zamanında 1950’lerde Lenin Komsomol adıyla bir dinlenme ve kültür merkezi olarak inşa edilmiş burası. Elleriyle kazımışlar gölü adeta, alet falan pek kullanmamışlar. Moldova bağımsızlığını kazanınca da tahmin edeceğiniz üzere parkın adı değişmiş. Bugünkü adı olan ValeaMorilor, Değirmenler Vadisi anlamına geliyormuş. Bu parktan 2009 yılında bir mamut iskeleti de çıkmış. Biz denk gelmedik ama diğer merdivenlerden yapay şelaleler de akıyormuş. 34 hektarlık alana yayılan  parkın dört tane de girişi varmış. Parkın içinde 6700 koltuk kapasiteli Avrupa’nın en büyük açık hava tiyatrosu da bulunuyormuş.

Bu Ruslar güzel şeyler yapmışlar zamanında, kim ne derse desin… Bugünkü yöneticisi kötü olabilir ama ben seviyorum eski zamanlarını. 

Sol tarafta pırıl pırıl bir göl, gölün yanında koşu ve yürüme yolu, sağ tarafta ise ağaçlar ve aralarında daha dar yollar… Sağdaki ağaçların arasına giriyoruz. Biraz ilerleyince küçük bir meydan ve yerde büyük bir satranç tahtası ile büyük büyük satranç taşları karşılıyor bizi. Etrafına izleyiciler için banklar konulmuş. Banklarda oturanlar var, bazıları gözlerini kapatmış doğayı dinliyor. 

Sincaplar ve Kargalar

Yine nefis ağaç kokusu geliyor burnuma. Oturup sızlayan bileğime merhem sürüyorum. Belki temiz havada azalır ya ağrısı, ha gayret...

Yürümeye devam ederken az ileride bir sincap görüyoruz. Kahverengi. Biraz daha yürüyünce siyah sincap geçiyor ağaçların arasından. Yerlerde meşe palamutları. Bir karga ağaca çıkıp ağzındaki cevizi yere atıyor, sonra inip bakıyor kırılmış mı diye. Kırılmadığını görünce tekrar konuyor dallara ağzındaki cevizle. İkinci kez tekrar atıyor yere. Gidip ayağımızla kırıyoruz cevizi ve atıyoruz karganın önüne. Keyifle yiyor kerata… Adeta belgesel sahnesi gibi bu gördüklerim, mest oluyorum.

Dönüşte o merdivenler nasıl çıkılacak peki? Bir banka oturup bileğime tekrar Naprosyn sürüyorum. Bu ilaç da süre süre etkisini mi yitirdi nedir? Zorluyor meret. Göl kenarında biraz daha yürüyoruz, köşede insanların fotoğraf çektiği şahane bir heykel var. 

Şık küçük bir popcorn arabası ve küçük pastalar satan daha önce de gördüğüm Sandra büfe… Yazın burada yüzüyormuş da insanlar, biraz yürüyünce yapay bir kumsal görüyoruz. Gölde bisiklet sürenler var, balık da tutuluyormuş. Şahane bir dinlenme alanı… Bizim  Abant  Gölü de böyle sakin kalabilirdi. Kim bilir ne kadar işletme, otel, kebapçı açmışlardır Abant'ın yanına... Ay ay ay, memleketim güzel de işte insanlarda sıkıntı var... Geçenlerde Zülfü Livaneli de söylüyordu, eğri oturup doğru konuşmak gerekirse bizim halkta var sıkıntı... Yalan mı? 

Merdivensiz Çıkış Yolu ve Küçük Prens

Bileğim kötü…

Tam bunu düşünürken bebek arabalı bir kadın görüyorum ve beynimde bir şimşek çakıyor. Evet ya, bu bebek arabası bu parka düz bir yoldan girmiş olmalı! Biraz daha yürüyelim bakalım, eğim de azaldı üstelik. Sanki yüksekten yol seviyesine indik gibi. Bu düşünceyle sevinirken aklıma daha önce okuduğum, bu parktaki gölün kanar korkuluklarından birinde konuşlanan mini minnacık Küçük Prens Heykeli geliyor. Tam bunu düşünürken sol tarafıma bakıyorum. Göl kenarındaki demir korkulukların üzerindeki topuzlarda bir değişiklik fark ediyorum. Üstelik gölle aramda neredeyse 5-6 metre uzaklık varken görüyorum bu detayı. Evet bu değişiklik de KüçükPrens’in heykeli değil miymiş…

 İşte mucize! Kocaman göl kenarında küçücük heykeli aklıma gelir gelmez görmek!  Çocuklar gibi seviniyorum. Moldova’nın en küçük anıtı kendisi. Sadece 11.5 cm yüksekliğinde. Memleketi B-162 asteroidi üzerinde duruyor üstelik.

Bir fotoğrafını alırız bu şeker şeyin bugünün anısına. Belki de bir mesajdır bu sürpriz bana evrenden, belki bileğimin sızısı da iyileşir!

Bonjour Cafe ve Merkeze Otobüs ile Dönüş

Biraz daha yürüyünce artık yol seviyesine iniyoruz, işte bebek arabaları buradan geliyormuş. Parkın başka bir caddeye çıkışı var. Böylece parkın düz girişini de bulmuş oluyoruz.

Bonjour Cafe ve başka kafeler görüyoruz.

Oturuyoruz Bonjour'a. Konsept yine aynı. Tatlı ve kısık sesli bir Fransızca şarkı. Küçük tahta masalar, ağaçtan ağaca asılan retro sarı ampuller… Geldiğimiz yoldaki sessiz ormanın yerini burada daha hareketli ve enerjisi yüksek bir şehir parkı havası alıyor. Lattelerimizi içiyoruz. 25- 30 Lei gibi ulaşılabilir fiyatlar herkese hitap ediyor. Koşanlar, patene binenler… Ama insan sesi yok. Yol kenarında bir kadın, kapalı plastik bir kabın içinde haşlanmış mısır satıyor sessizce. Bir küçük kız çocuğu önüne koyduğu oyuncaklarını satıyor. Bana da satmaya çalışıyor, “İngilizce biliyor musun?” diyorum, “No” diyor ve gülümseyerek “Bay baay” diyor.

Daha önce de söylemiştim, sokak köpeği sayısı çok az bu şehirde. Genelde insanların elinde birbirine benzeyen çok küçük ırklı köpekler var. Bonjour Cafe’ye konuşlanmış kahverengi, küpeli bir sokak köpeği görüyoruz. Kruvasan yiyenlerin yanına gidip kuyruğunu sallıyor. Profesyonel dilenci gibi hal ve tavırları. Hani olur ya, git dersin gitmez, bir şey versen de devamını isteyen profesyonel dilenciler vardır, aynı onlara benziyor. Verilen kruvasanı yiyor ama yine de uzaklaşmıyor. Meslek edinmiş sanki isteyip yemeği… Aç olduğundan değil de yaşam tarzı bu bence. Bohem köpek!

Burası da bu bölgenin parkı gibi. Lviv’den tanıdığım Lviv Vişne Likörcüsünün şubesini görünce çok seviniyorum, merkezde tiyatronun orada da vardı bir şubesi, mutlaka gitmeli…

Artık bileğim isyanlarda… Yürüyerek merkeze dönmem gerçekten de imkânsız. Gençten birine otobüs durağı soruyoruz. İleride Tik Tok Kebab’ın karşısında diyor. Bu kebapçı muhtemelen arap. Önünden geçince anlaşılıyor. Zaten kebap yerine kebab yazmış!

Büyük bir durağa geliyoruz. Bir kadına maps.me haritasından göstererek Stefan Cel Mare caddesine nasıl gideceğimizi soruyoruz. 4 Numara diyor. Biraz bekledikten sonra 4 Numaraya biniyoruz. İçerisi kalabalık. Yine bir biletçi var, elle para topluyor. Bu kadar kalabalık, üstelik arkadan ve ortadan binilen otobüste bu işi nasıl yapıyor, gerçekten anlamıyorum. İlk akşam kazıklamaya kalkan biletçinin aksine bu adam gariban birine benziyor. Bizi görmüyor nitekim. Para vermesek öyle ineceğiz. Ama elbette içim elvermiyor, adama işaret ediyorum ve bu sefer parayı tam veriyoruz. İki kişilik 12 Lei. Böyle şeylerden çok çekinirim ben. Yaklaşık 4 ya da 5 durak sonra iniyoruz Central Park’ın oralarda.

İkinci Akşam

Parkta hummalı bir hazırlık var. 14 Ekim Kşinev Azizler Günü hazırlıkları… Bu da bizim şansımıza, yine bir bayrama denk geldik. Meydana büyük bir sahne kuruluyor. Parkın girişinde saman balyaları, renk renk kabaklar, kilimler… Sanki tarım ağırlıklı gibi hazırlıklar. Park yine cıvıl cıvıl. Pent House Cafe’nin oradan bir müzik sesi geliyor. Geneli yaşlı bir grup insan neşe içinde dans etmekte. İçime mutluluk doluyor. Kadın kadına dans eden yaşlılar da var. İki erkek çocuk, birbirinden epey mesafeli de olsa el ele tutuşmuş dans ediyor. Bakıyorum bir örnek eşofmanlarının arkasındaki yazıya; Artvin Folklor Derneği… Demek bunlar da yarışmaya gelmiş ve dansçı oldukları için kaptırmışlar kendilerini müziğin ritmine. Kente şimdiden bayram havası hakim olmuş, coşku hissediliyor.

Ayağım fena…

Yavaş yavaş eve doğru yürüyoruz. Harika bir gün geçirmişiz. Göllü park, sokaklar, müzikler, içilen kahveler…

Evden getirdiğim ton balığı ve marketten aldığımız kestane mantarıyla yapacağımız makarna var menüde. Çok acıkmışım.

Bileğimin sızısından duramıyorum artık. Eve gelmek çok iyi oldu. C Müziği açıyorum televizyondan. Klasik müziklere klipler çekmişler, harika… Bir de sıcak çay ile…

Sonra internetten Kşinev Günü bayramının bu sene 13-14 Ekim’de iki gün kutlanacağını öğreniyoruz. Bu bir dini bayram ama konserler ve çeşit çeşit etkinlikler olacakmış. Tatilin bu zamana denk gelmesi gerçekten harika.  Amaa, yarın öğleden sonradan itibaren Stefan Cel Mare’de pek çok yol salı sabahına kadar kapalı olacakmış. Umarım pazartesi günü havaalanına gitmekte zorlanmayız…

ARKASI YARIN…

Kşinev yazılarının hepsi burada…